Rethink Materials t.b.v. infranatuur
Nederland heeft van alle Europese landen te kampen met het grootste biodiversiteitsverlies . De politieke focus op bodem en water is hard nodig. Er is in ons land nog maar 15% over van de inheemse dier- en plantensoorten die we in 1900 hadden (bron: WWF). In Europa ligt dit getal gemiddeld op 40%. Grondstofwinning en -verwerking zorgt zelfs voor 90% van het biodiversiteitsverlies op land . Helaas neemt circulariteit niet toe maar af in Nederland, ondanks de gestelde doelen voor 2030 en 2050. Partijen die wel werken aan de transitie, schreeuwen om emissiearme, natuurpositieve bouwmaterialen . Natuurpositief betekent dat niet alleen in natuurgebieden natuur wordt versterkt, maar overal. Vooral in het combineren van biocirculaire materialen met natuurinclusief ontwerp zien Omlab en partners enorme potentie om de natuur vervuilende bouw en met name infrastructuur juist om te buigen naar ‘bouwen aan biodiversiteit’. Het impactgedreven consortium Rethink Materials opereert op de hoogste tredes van de R-ladder: refuse & rethink plus reduce. Het consortium gebruikt geen fossiele grondstoffen, reduceert materiaalgebruik dankzij de 3D-printtechniek en maakt een natuurpositieve tegel die erosie voorkomt, zonder afval in de grond achter te laten. Zie 7. Besparing grondstoffen. Met grondstoffen die al in omloop zijn (dus geen virgin en zeker geen fossiele grondstoffen) ontwikkelde Omlab de lichtgewicht biotaludtegel (zie de afbeelding op het voorblad), hoogwaardige regeneratieve prototypes van bouwmaterialen voor bouw en infra, met de natuur als aandeelhouder. Regeneratief betekent dat je meer teruggeeft aan de natuur dan je neemt. De biotaludtegel versterkt een aardwal, bijvoorbeeld langs de snelweg, met de kracht van de natuur, zonder geotextiel of beton. Het voorkomt erosie, houdt zaden vast en vergroot de kans dat de natuur de sterkte van het talud kan oppakken. De oplossing levert gelijk waarde op én sorteert voor op de eisen i.v.m. duurzaamheid, natuurinclusiviteit, waterretentie en klimaatadaptatie. Eisen die alleen maar scherper gaan worden in de toekomst. Door technologische ontwikkelingen als deze kunnen we bijdragen aan het mitigeren van klimaatrisico's. Met bewuste materiaalkeuzes kan (infra)natuur gecreëerd worden om zo het actief biologische oppervlak van Nederland sterk te vergroten. Beton waar het moet (denk aan de betonnen taludtrap op een dijk), biocirculair en degradeerbaar waar de natuur het prima kan oppakken (middels biotaludtegels en diverse bouwelementen). Dat betekent dat bij het plaatsen van ‘verharding’ juist gewerkt wordt aan vergroening waarbij (bodem)biodiversiteit wordt gerespecteerd en waar mogelijk gestimuleerd. Rethink Materials kijkt verder: Naast de biotaludtegel verkennen de ketenpartners een breed scala van mogelijke toepassingen. Omlab en partners in de keten willen aantonen dat bij het versterken van een aardwal verharding kan samengaan met natuurlijke vergroening. Advies van de bodemonderzoeker en industriële opschaling van de door Omlab ontwikkelde ontwerpen/recepturen voor hoogwaardige producten met minder milieu-impact zijn hiervoor een voorwaarde. Dit wordt, naast de technische- en organisatorische aspecten, in de demonstratie-omgeving onderzocht en aangetoond in nauwe samenwerking met de mogelijke launching customer. Het consortium Rethink Materials bestaat uit: Mkb’ers Omlab (penvoerder), Soil Vision, Green Village TU Delft, Neolithic 3D en waterschap Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Van Gelder is als externe partij nauw betrokken bij het project.