From Waste To Wardrobe

We omringen onszelf met textiel. Van sok tot dekbed en van tas tot teddybeer. In 2019 was het totale gewicht van huishoudelijk textiel in Nederland 5500 kiloton. Dat jaar werd 550 kiloton afgedankt. Om aan Nederlandse en Europese ambities van Circulariteit te voldoen moeten we innoveren en reguleren. Een grote stap voorwaarts is de invoering van UPV – de uitgebreide producenten verantwoordelijkheid voor textiel. De inzamel- en verwerkings kant blijven echter nog achter. Bij inzameling middels de textiel inzamelbakken, veelal in de openbare buitenruimte, zien we een opeenstapeling van problemen die hoogwaardige verwerking belemmeren. Zo’n 20% is vervuiling, van slachtafval tot autobanden. Dit alsmede vocht zorgt voor een degradatie van ingezameld textiel. In het besluit Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid Textiel zien we dat bij deze inzamelmethode 50% van het huishoudelijk textiel de weg naar gescheiden inzameling niet vindt en in plaats daarvan wordt weggegooid bij het restafval. Dit o.a. wegens gebrek aan motivatie en kennis wat voor type textiel ingeleverd mag worden. Het CKP project From Waste to Wardrobe brengt bestaande initiatieven samen om een nieuwe textiel inzamel- en verwerkingsketen te gaan vormen. Het consortium wil textiel uit restafval terugdringen en de diverse textielstromen zo hoog mogelijk op de R-ladder verwerken. Er wordt gekeken naar een totaal aanpak, geen fractie gaan verloren, en dit alles in een businessmodel waardoor het consortium onafhankelijk van overheidssteun of producenten kan opereren. Educatie staat centraal in deze keten. Partner Race Against Waste organiseert Textiel Races bij basisscholen, waar leerlingen leren over textielafval en de strijd aangaan om zoveel mogelijk afgedankt textiel in te zamelen. Tevens leren ze in het programma over repareren van o.a. kleding en krijgen ze punten voor het organiseren van bijv. een kledingruil. De burger van de toekomst leert wat bij textiel afval hoort waarmee wordt voorkomen dat textiel onnodig wordt verbrand via het restafval en vervuiling in inzamelbakken wordt geminimaliseerd. Het ingezamelde textiel dat niet binnen de school een herbestemming krijgt wordt opgehaald door partner Rataplan, een kringloopketen met 33 vestigingen. De Stichting biedt sociale werkvoorziening aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Rataplan gaat het textiel sorteren op 12 verschillende stromen. Tot 24 % wordt binnen eigen winkels verkocht (R3: Reuse). Zo’n 26 % wordt als kleding herbestemd buiten Nederland (R7: Repurpose). 2% wordt closed loop gerecycled, 26 % open loop (R8: Recycle) en de 22% die overblijft is afval uit de sortering (R9: Recover). Partner The Wardrobe Flip maakt Upcycle tools om zoveel mogelijk van de niet-winkelkwaliteit op te waarderen tot winkelkwaliteit producten, verkoopbaar in de Nederlandse markt (R4: Repair/ R5: Refurbish / R6: Remanufacture). Denk aan een jasje van samengestelde kledingstukken of opknappen van kapotte jeans. De tools kunnen worden ingezet door (sociale) ateliers, thuis DIY’ers en de deelnemende scholen aan de Textiel Race. Het meest laagwaardige textiel afval bestaande uit een mix van materialen, denk hierbij bijvoorbeeld aan kleding met verfresten, kan door partner i-did worden vervilt. Van dit viltmateriaal kan vervolgens een diversiteit aan producten worden gemaakt voor de Nederlandse markt. Belangrijkste focus zijn akoestische panelen voor op scholen die prestaties van leerlingen verhogen door betere concentratie. Zo komt dus ook een deel van het ingezamelde textiel weer in vernieuwde vorm terug op bij de deelnemers aan de Textiel Race. Het consortium streeft naar een volledig circulaire post-consumer textielketen. Het project is geslaagd als minder textiel in restafval container beland, textiel hoger op de R-ladder herbestemd kan worden doordat de onderlinge samenwerking is opgezocht en een solide businesscase achter de samenwerking de ruggengraat vormt voor onafhankelijke opschaling.